Het tweede Politieke Café Bibliotheek Ermelo dat op 1 november in de Dialoog werd gehouden, was een succes en bovendien een grote eyeopener voor veel bezoekers. Niet alleen de organisatoren van het politiek café, maar ook de vele aanwezige politici waren blij verrast te horen dat de zorginstellingen in Ermelo, ondanks de veranderende zorg, nog steeds groei laten zien.
Tekst en foto Jeanne Dijkstra
Gastspreekster Rianne van Eijk, regiodirecteur van ’s Heeren Loo gaf zelfs aan dat de instelling voor mensen met een verstandelijke beperking elke dag vacatures heeft voor medewerkers. ,,Met name voor jongeren biedt ’s Heeren Loo veel banen, maar dan moet de gemeente Ermelo er wel voor zorgen dat het dorp aantrekkelijk is voor die doelgroep.’’ Volgens Van Eijk associëren jongeren Ermelo niet als een jong dorp waar wat te beleven valt en waar voor voldoende huisvesting wordt gezorgd voor jongeren. ,,Ik wil benadrukken dat deze vacatures wel opgevuld moeten worden, het is echt een nijpend probleem.’’
Specialisme
Van Eijk gaf aan dat ’s Heeren Loo de laatste vier jaar gegroeid is, met name omdat de zorginstelling veel specialisme in huis heeft. ,,We bieden in ‘het park van Ermelo’ de meest complexe zorg en hebben een echte regiofunctie. Je zou kunnen zeggen dat wij het UMC zijn onder de zorginstellingen. We hebben dan ook medewerkers nodig die bereid zijn zich te specialiseren. Jongeren gaan dan op zoek naar een kamer, een appartement. We trekken mensen aan uit een grote omtrek. We zijn dan ook niet van plan te vertrekken, maar er moet wel voldoende woonruimte zijn voor onze medewerkers die we zelf opleiden in onze Care Academy zowel in Ermelo als Harderwijk.’’ Ook voor de bedrijven zag ze veel kansen voor samenwerking. ,,Onze mensen kunnen werkzaamheden verrichten voor de bedrijven in Ermelo zodat ook wij op dat gebied kunnen zorgen voor onze cliënten.’’
Zorgdorp
Alle gastsprekers, Nadja Holstein, directeur Proson, Rianne van Eijk regiodirecteur van ’s Heeren Loo, Martin Bijker, directeur bedrijfsvoering GGz Centraal (Veluwe en Veluwe Vallei) en Hessel Lodder, regiomanager Zorggroep Noordwest Veluwe, vonden het woord ‘zorgdorp’ niet echt een mooi woord. Het gaat volgens hen immers niet om zorgen voor, maar veel meer om zorgen dat. ,,Veel mooier klinkt participatie. Het gaat erom dat het dorp Ermelo een vitale, gezonde en prettige locatie is om te verblijven’’, aldus Van Eijk. ,,Iedereen moet meedoen aan de samenleving’’, stelde ook Nadja Holstein. ,,Het is maar de vraag of we nog zorgdorp wil heten. Het gaat immers om mensen met kernkwaliteiten. Omdat de zorg onbetaalbaar dreigt te worden willen we de zelfredzaamheid ontwikkelen. In dat hele proces gaat het er niet om hoe mooi het dakje is dat we met elkaar hebben, maar hoe we het werk met elkaar verbinden. Nu wordt er nog veel te verticaal gedacht en dat moet veel meer horizontaal en dus samen worden.’’
Ouderenzorg
Hessel Lodder benadrukte dat de ouderenzorg in Ermelo alleen maar zal groeien. ,,Aanvankelijk hadden we een wijkteam, nu hebben we er al vijf.’’ Hij zei blij te zijn dat Zorggroep NW Veluwe niet op de zwarte lijst stond. ,,Daar sta je al gauw op, we zijn in een bureaucratische toestand beland en de ouderenzorg heeft een negatief imago. Maar in Ermelo zijn we gegroeid, ook qua bedden. Er zijn nieuwe panden geopend en we bieden tal van zorg: van huishoudelijke hulp tot hospice zorg maar ook psychogeriatrische en somatische zorg en bejaardenzorg in de Dillenburg.’’ Hij benadrukte dat dit pand tot 2020 mag blijven bestaan om mensen die tussen wal en schip vallen te mogen opvangen. Ook stelde hij dat de zorg anders georganiseerd moet worden. ,,We moeten het meer met elkaar doen.’’ Dat er nog onvoldoende integratie is tussen ondernemers, bewoners en zorginstellingen is, was volgens Lodder ook niet zo gek. ,,2,5 jaar geleden deden we nog niets en zag de wereld er heel anders uit en waren zorginstellingen naar binnen gekeerd. We kregen van Den Haag zoveel geld en besteedden dat naar ons eigen inzicht. Dat gaat nu wel heel anders en we krijgen nu alleen nog naar wat we leveren.’’
Integreren
Op de vraag van gespreksleider Daisy Vliegenthart wat er voor nodig is om bedrijfsleven, bewoners en zorginstellingen meer te integreren, luidde het antwoord van Martin Bijker (GGZ) dat er lef en durf nodig was en een lange adem van met name de ondernemers in Ermelo. ,,Mooie voorbeelden zijn de Zaak van Ermelo die naar Veldwijk is verhuisd en het Station van Ermelo.’’
Volgens Martin Bijker zal ook GGZ Centraal blijven in Ermelo. ,,Volgend jaar gaan we niet krimpen, we gaan zelfs groeien, wel gaan we clusteren.’’ Hij gaf wel aan dat GGZ kleiner is geworden, maar ondanks dat er 30% aan bedden zijn verdwenen, zijn de cliëntenaantallen toegenomen. ,,Onze zorg is minder klinisch geworden en meer ambulant, gericht op herstel. De contouren van Veldwijk worden zichtbaar met de structuurvisie en er zullen spannende stappen gezet worden. In 2017 gaan we aan de slag en ik heb er zin in dit met de Ermeloërs te doen, er liggen veel mogelijkheden, ook voor ondernemers. Zo komt er op het veldwijkterrein een centrum psychotherapie. Er is ruimte genoeg voor zorg, maar ook voor woningen en bedrijven.’’
Politici
De politici Alex Kleijnen (PE), Cor Louwerse (CDA), Bart van der Knaap (BBE), Folkje Spoelstra (CU) en Désirée Meijsen (VVD) gingen in op de stelling, dat de politici zich nog onvoldoende bezighouden met de effecten van de veranderende zorg op de lange termijn. Alex Kleijnen noemde in dit verband de ‘eigen kracht conferentie’. Cor Louwerse noemde de ombudsfunctionaris die voor drie jaar is aangesteld. ,,Die helpt mensen de weg te vinden in het oerwoud van regels in de zorg’’, aldus de CDA-woordvoerder. Bart van der Knaap was het wel eens met de stelling en vond dat de politiek van Ermelo reactief was geweest. ,,We moeten met volle kracht inzetten op Care Valley en huisvesting en proberen ieder bedrijf dat gelieerd is aan de zorg aan Ermelo te binden. Een Arbodienst midden in het land.’’ Folkje Spoelstra was het niet eens met de stelling. ,,Ik heb zelf expertise in de gezondheidszorg en weet dat het een complexe materie is. Ermelo heeft extra geld over voor zorg en vult tekorten aan. We zullen moeten zorgen voor doorgroeiwoningen, die geschikt zijn voor zowel jongeren als mensen met een beperking. Woningbouw is sowieso lange termijn denken.’’ Désirée Meijsen stelde dat alles er aan gedaan moest worden om Ermelo te behouden als participatiedorp. ,,We moeten zorgen dat mensen aan het werk komen.’’
Rianne van Eijk stelde voor dat politieke partijen op bezoek gaan bij ouderen en mensen met een beperking om er achter te komen waar ze tegenaan lopen. ,,Die mensen zijn in staat hun eigen stem te laten horen. Nu al zijn er problemen die moeten worden opgelost en we moeten zien wat er voor de komende tien jaar nodig is.’’ Cor Louwerse liet weten dat CDA samen met Progressief Ermelo hoorzittingen gaat organiseren, waarbij naast zorginstellingen ook de vrijwilligersorganisaties worden uitgenodigd zodat zij een op een kunnen horen wat er leeft in het veld. Ook gaan de heren Kleijn en Louwerse op 8 november in een verpleeghuis leren wat het is om dement te zijn.
Zaal
Ook in de zaal werd meegedaan aan het debat. Zo gaf Ad de Kort aan onvoldoende te weten wat er op het professionele veld gebeurt bij de zorginstellingen. ,,We hebben daar onvoldoende zicht op.’’ Sarath Hamstra vond het fijn dat er een handreiking werd gedaan naar de politiek door de zorginstellingen. ,,We hebben zowel een korte als een lange termijnvisie nodig en we moeten erkennen dat we te weinig inzicht hebben.’’
De zorgvertegenwoordigers wilden daarop wel reageren. Nadja Holstein : ,,We moeten niet te veel focussen op de visie van politici maar blij zijn dat we al zo goed met elkaar samenwerken. We staan nog maar aan het begin van de veranderingen binnen de zorg en dat vereist een andere manier van denken.’’ Kritiek had ze op het Rijk. ,,De participatiewet is pas een jaar oud en kijk eens hoeveel wijzigingen er al zijn doorgevoerd. Er is nog al wat over de schutting geworpen bij de gemeenten. Raadsleden hebben er bijna een fulltime taak aan om dit te overzien. We moeten dan ook meer gezamenlijk kijken naar de bewegingen en hard aan het werk gaan met elkaar.’’
Een vrijwilligster in de zorg zei deze te missen in het debat. Rianne van Eijk gaf aan dat er binnen ’s Heeren Loo maar liefst 700 vrijwilligers actief zijn. Bij de Zorggroep NW Veluwe zijn dat er maar liefst 1100.
Corrie Mosterd vroeg aan gespreksleider Jan Hoogenberg of de Bibliotheek van Ermelo zelf al een voorbeeld was van arbeidsparticipatie. Hoogenberg antwoordde dat een van de kernfuncties van de bibliotheek ontmoeting en debat was en dat het politieke café hiervan een voorbeeld is. ,,Wat betreft de arbeidsparticipatie wil ik best mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt betrekken, maar het moet wel mogelijk zijn. Het vergt veel begeleiding. Ik beken dat het nog te weinig gebeurt, ik zal mijn best gaan doen vrijwilligers aan te trekken.’’
Begin
Eigenlijk waren zowel politici en de zorgvertegenwoordigers het er over eens dat Ermelo nog aan het begin staat van de samenwerking tussen bedrijven, zorginstellingen, de politiek en de gemeente en dat er nog veel meer kan worden gedaan op de arbeidsmarkt. ,,De Zaak en Het Station zijn nog maar de eerste stappen op een oneindig pad’’, aldus Martin Bijker. Ondernemer Hartger van Diest die een samenwerking met Proson en GGZ is aangegaan met Het Station van Ermelo, gaf aan dat het zijn enthousiasme was en het gevoel dat het moest kunnen. ,,Maar het is soms een heel gedoe’’, stelde hij eerlijk vast. Sarath Hamstra noemde Samenwerkend Ermelo in dit verband. ,,Die bekleedt wel een sleutelpositie in het aan de man brengen van werknemers aan werk binnen de Participatiewet.’’ Nadja Holstein beaamde de sleutelpositie van dit orgaan waarbij de werkgever ontzorgd wordt. ,,Maar dat zou eigenlijk automatisch moeten gebeuren.’’ Rianne van Eijk noemde de subsidies die er zijn voor ondernemers. ,,Ga met ons in gesprek, de gemeente is mogelijk best bereid te investeren.’’
Ondernemers ontbreken
Het was een leerzaam Politiek Café waarbij kijkjes in elkaars keuken werden gegeven. Jammer dat er zo weinig ondernemers van Ermelo aanwezig waren, want ook voor hen was het een leerzame avond. Dorpsdichter Fiet van Beek liet een mooi en toepasselijk gedicht horen, namelijk Zorgeloos waarin zij beschreef dat de tijd van gekken achter hekken voorgoed voorbij is. ,,Geen enkeltjes Ermelo meer of het opbossen van gestoorden’ …..’Een zorghart bloedt nooit dood, het neemt ter harte wat het anderen zei: verander stap voor stap, ga uit van eigen kracht’ (www.fietvanbeek.nl)
Jan Hoogenberg beëindigde de avond en trakteerde de bezoekers op een boek in het kader van ‘Nederland leest’. De jarige Bart van der Knaap trakteerde op bitterballen en onder het genot van een drankje werd nog gezellig nagepraat met elkaar. Het volgende politieke café Bibliotheek Ermelo staat in het kader van de Tweede Kamerverkiezingen en wordt gehouden op 22 februari met kopstukken uit de Tweede Kamer. Mona Keijzer (CDA) zal in elk geval van de partij zijn maar er zullen ongetwijfeld meer toezeggingen worden gedaan.
Het Politieke Café Bibliotheek Ermelo is een initiatief van Jan Hoogenberg (Bibliotheek NW Veluwe), CDA-Statenlid Daisy Vliegenthart, Aline Verhoef (Progressief Ermelo) en journalist Jeanne Dijkstra (ErmeloNext.nl)
