Watertoren in Harderwijk weer deelnemer Open Monumentendag

Herinneringscentrum Noord West Veluwe ’40-’45 doet op zaterdag 13 september voor de tweede keer mee aan Open Monumentendag. Vanaf 10.00-16.00 uur zijn de deuren geopend van de Watertoren, aan de Beltweg 5 in Harderwijk.

Dit bericht de organisatie.

Veel gebeurd
Dan staan er vrijwilligers van de Stichting Behoud Oorlogsherinneringen met koffie en fris om de bezoekers te verwelkomen. “We willen mensen uitnodigen om te laten zien wat het resultaat is ten opzichte van vorig jaar. Want er is veel gebeurd”, aldus Pieter Trap, voorzitter en oprichter van de stichting.

Enorme aanloop
De Watertoren, die vanaf 2016 buiten gebruik is gesteld, is sinds 2023 omgevormd tot museum. Tijdens Open Monumentendag 2024 was dit gemeentelijk monument uit 1895, voor het eerst te bezoeken. Een jaar geleden kwamen meer dan duizend bezoekers naar de locatie. "De belangstelling was enorm en dat verbaasde iedereen.”

Gastlessen
Na de officiële opening in maart zijn acht schoolklassen op bezoek geweest voor gastlessen. Ook komen er regelmatig aanvragen van oudheidkundige verenigingen die langs willen komen met hun vrijwilligers. Of er neemt een club contact op voor een bezoek in combinatie met een wandeling. Iedere tweede en vierde zaterdag van de maand is het Herinneringscentrum ’s ochtends geopend en dat trekt gemiddeld tussen 20-50 bezoekers.

Chronologisch verhaal
Bij de vorige Open Monumentendag waren er twee vitrines gevuld en dat zijn er nu acht. Door het verhaal te volgen, loop je chronologisch door de oorlogsjaren heen. Dat was ook het oorspronkelijke plan, vertelt Trap. “Het begint met een vitrine over de Bezetting, dan over de Mobilisatie, de Duitse inval met een vitrine over de luchtoorlog boven de Veluwe. De vitrine Bezetter op de Veluwe is gericht op de Duitsers die in de omgeving van Harderwijk en Ermelo gelegerd waren. Er is een vitrine over de Holocaust en de vervolgingen op de Veluwe. In samenwerking met het Noord Veluws Museum is er een wisselvitrine over Anton Hiddink. Hij was als kunstenaar een toevallige passant die werd opgepakt tijdens de Razzia van Putten. We hebben een vitrine ingericht met Opgravingen uit de Veluwse bodem. Daar is een bak aan vast gemaakt waarin kinderen zelf bodemvondsten kunnen zoeken met een schep en een soort handdetector.”

Deze vitrine krijgt veel aandacht, ziet Trap: “Het is aansprekend om het verschil te zien tussen een voorwerp uit de bodem en een voorwerp in goede staat dat we ter vergelijking hebben neergezet.”

De voorlaatste vitrine gaat over Verzet op de Veluwe en het verhaal wordt afgesloten met de Bevrijding van de Veluwe. “Door fragmenten uit de interviews die we de afgelopen jaren hebben afgenomen, ondersteund met voorwerpen en uniformen, proberen we met thema’s het verhaal te vertellen.”

Duits-Nederlands kind perspectief
Het oorlogsverhaal wordt ook als kind beleefd door de fictieve figuren Harm en Hedwig. Harm is opgegroeid in Harderwijk en vertelt vanuit Nederlands, Hedwig komt uit Wesel en vertelt het verhaal van de vitrines vanuit Duits perspectief. “Zo proberen we de oorlog voor de jongere generatie dichterbij te brengen. Veel volwassenen worden er ook door geraakt, de teksten zijn best confronterend en zetten aan het denken. Goed of fout gaat voor kinderen helemaal niet op, zij zijn altijd slachtoffer. Harm overleeft de oorlog wel, maar Hedwig komt om bij het bombardement in Wesel in maart 1945.”

‘Niet weggooien’
Hoewel fase 1 afgerond is en een extra verdieping een toekomstdroom is, wil Trap de collectie blijven aanvullen. “We doen net als allerlei andere musea die de Tweede Wereldoorlog als thema hebben mee aan de landelijke actie ‘Niet weggooien’. We vragen mensen die nog voorwerpen uit oorlogsjaren hebben deze langs te brengen zodat wij ze kunnen determineren. Dit om te voorkomen dat waardevolle herinneringen onbedoeld in de kliko verdwijnen. We krijgen op de zaterdagen geregeld spullen gedoneerd: van distributiebonkaarten tot glazen flessen voor bloedtransfusie uit een noodhospitaal.”

Vrij toegankelijk
Museumbezoek is gratis, al wordt een vrijwillige donatie op prijs gesteld. Het museum wordt financieel ondersteund door donateurs en de bedrijven die met hun logo op het sponsorbord staan. In het voorjaar van 2026 wordt met deze ‘vrienden van’ een rondrit over de Veluwe gemaakt met historische voertuigen uit de oorlogsjaren.

Wanneer: Zaterdag 13 september 2025 tussen 10.00-16.00 uur

Waar: Beltweg 5, Harderwijk (herkenbaar met banners en borden) Parkeren: parkeerplaats Watertorenweg (locatie op een paar minuten lopen)

www.herinneringscentrum40-45.nl