ErikPrikt... alles wat we willen weten: 'Willen we dat?'

ErikPrikt... alles wat we willen weten

Phiny Dick, de vrouw van stripschrijver/tekenaar Marten Toonder, had een vooruitziende blik. Al in 1941, ruim 50 jaar vóór het duo Page & Brin hun Google-missie formuleerden om 'alle informatie wereldwijd toegankelijk te maken' , schiep zij kabouter Wetewijs. Die bezat het ‘Boekje waar alles in staat’ , met alle kennis die hij nodig had om zieke dieren beter te maken. Toen dat boekje werd gestolen, had dat voor hem en de dieren in het bos een vergelijkbare impact als een wereldwijde DDoS-aanval anno 2017: alle informatie onbereikbaar…

Heel veel kennisis nu voor iedereen bereikbaar en toch is er nog veel dat we niet weten. Er zijn zelfs zaken die we nooit zullen weten. Dat beweerde Emil du Bois-Reymond 150 jaar geleden al. Hij benoemde zeven fenomenen waar de wetenschap de vingers nooit achter zou krijgen en zijn lijstje vertoont grote overeenkomst met de ‘randen van onze kennis’ waar wetenschapper Marcus du Sautoy onlangs een boek over schreef. "Er zijn een heleboel dingen die ik niet weet”, zegt hij, “maar die ik nog kan ontdekken. Dat is opwindend. Én er zijn dingen die niemand weet en die we misschien niet kúnnen weten. De onkenbare dingen. Die verontrusten me."

Waar komt die onrust vandaan?De mens heeft altijd moeten omgaan met het Grote Onbekende. Voor alles wat hij niet wist verzon hij verklaringen, van het ontstaan van het leven tot de donder en bliksem. Goden en geesten, tarots en sterrenbeelden, ze hebben mensen vaak de illusie van zekerheid gegeven. De wetenschap heeft veel ‘wonderen’ verklaard, maar daar chaostheorie, relativiteitstheorie en kwantumfysica aan toegevoegd, terreinen waar alles mogelijk lijkt en niets zeker is. ‘Méér weten’ lijkt de onderzoekers niet dichter bij ‘alles weten’ te brengen.

Maar willen we wel alles weten?Kunnen we de consequenties daarvan aan? Wij ‘gewone mensen’ duidelijk niet. Wij maken doorlopend afwegingen tussen ‘alles eerlijk zeggen’ en ‘beter (nu nog) niet’, en bedenken een leugentje om bestwil, of we zeggen gemakzuchtig ‘dat gaat mij toch boven de pet’ en klampen zich vast aan vertrouwde, maar verouderde denkbeelden. En ze houden al helemaal niet van ‘ongemakkelijke waarheden’ over zaken als het milieu of hun overgewicht. Dan maakt niet-weten het leven iets draaglijker, ook al is dat vaak maar tijdelijk.

Maar wetenschappers?Zouden die niet een boekje willen hebben waar alles in staat? “Dan hebben we niets meer te doen, dan is er niets meer om mee te worstelen. En dat is wat wetenschap wetenschap maakt, de zoektocht”, vindt de Amerikaanse fysica Melissa Franklin. En dat is ook wat voor ons allemaal het leven de moeite waard maakt: je inspannen om verder te komen, voldoening vinden in elk stapje voorwaarts, of - bij een mislukking - in de pogingen daartoe. Kabouter Wetewijs kreeg zijn boekje wel terug, maar of dat het einde was van het verhaal?

Erik Slagt

Ermeloër Erik Slagt coacht mensen die ‘een beetje vastlopen’ in hun persoonlijke ontwikkeling. Motto: er is altijd meer ruimte dan je denkt.

Zie ook: www.espacio-coaching.nl