ErikPrikt… niet niets.
Het past wel in deze tijden van corona: even niets doen. En dan hoef je niet meteen die grotsalamander in Bosnië-Herzegovina te volgen, die zeven jaar niet van zijn plaats kwam. Biologen ontdekten dat het dier energie bespaart door maar af en toe naar een sporadisch langskomende pissebed te happen en tussendoor zo min mogelijk te bewegen. Hij slaat daarmee twee prikkelende moderne problemen in één klap: energiezuinig leven een burn-out voorkomen!
Tegelijk is het ook de ultieme ‘Kairos-actie’*: perfect het juiste moment afwachten om dan toe te slaan. Of toonde die salamander ons de totale ‘woe-wei’-beleving, de methode die geen weerstand of tegenreacties oproept, de techniek om een volmaakte stroom van gebeurtenissen te verkrijgen zonder iets overhaast te forceren?
Je kan natuurlijk ook overdrijven. In de onze maatschappij wordt niets doen doorgaans niet zo gewaardeerd en zeven jaar niet bewegen is wel een erg lange ‘sabbatical’. Zelfs nu kan je niet zomaar lui zijn en afwachten, veel mensen in de zorg moeten juist harder werken en de niet-werkenden moeten toch ‘gewoon’ boodschappen doen.
Maar woe-wei, doen door niets-doen, is geen gewone inactiviteit. Het gaat erom geen energie te verspillen door onmogelijke verlangens en begeerten na te streven. En ook om niet zo graag altijd aan ieders verwachtingen te willen voldoen, alles perfect te willen hebben en vergeefs te proberen die bergen werk weg te scheppen, waarmee je juist weer nieuwe bergen creëert.
Onze hersenen zijn niet voor niets geëvolueerd van een reptielenbrein naar die van de homo sapiens. Uiteraard is het primitieve ‘thinking fast’ nuttig en noodzakelijk, die snelle reflex helpt ons om te overleven. Maar ‘thinking slow’ is een wezenlijk kenmerk van de moderne mens, want die eerste reactie moet vaak gecorrigeerd worden. Reflectie levert diepere inzichten op en soms betekent zo’n inzicht dat je even niets moet doen. Te vroege actie is contraproductief, problemen lossen vaak zichzelf op, het probleem blijkt geen probleem, of het echte probleem zit een laag dieper.
Zo ver gekomen ontdek je dat woe wei helemaal niet zo makkelijk is: iets niet doen is niet niets doen. Het is onderscheid maken tussen de zaken die je kan veranderen en de dingen die je moet accepteren, het is nagaan wat je wil aanpakken en waarom, én het is het geduld opbrengen om te wachten tot het juiste moment… Moeilijk!
En tot slot moet je dan ook nog tevreden zijn met wat het oplevert en moet je die ene ‘pissebed’ waarderen, omdat die precies is wat je nodig hebt. En hé, doe je dat echt, insecten en andere kleine kruipers eten, dan tackle je nog een ander actueel probleem: de mondiale voedselvoorziening in de toekomst!
Erik Slagt
Ermeloër Erik Slagt coacht mensen die ‘een beetje vastlopen’ in hun persoonlijke ontwikkeling. Motto: er is altijd meer ruimte dan je denkt.
- Zie ook: www.espacio-coaching.nl
