ErikPrikt… vreedzame mensen: ‘Overal zijn toch gevechten?’

Foto: Ermelo.nieuws.nl

ErikPrikt… vreedzame mensen.

Vreedzame mensen? Overal zijn toch gevechten? En toch… bleek achteraf dat meer dan de helft van de oud-strijders uit de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) nog nooit iemand had gedood en dat in de Tweede Wereldoorlog het overgrote deel van de slachtoffers door een kleine minderheid werd gemaakt. Eén procent van de Amerikaanse gevechtspiloten was verantwoordelijk voor 40 procent van de neergeschoten vliegtuigen. De meeste piloten schoten nooit iemand neer of probeerden dat zelfs maar. Een eye-opener voor historici.

Deze zagen bij andere oorlogen hetzelfde beeld. Zo werden na de slag bij Gettysburg (1863), tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog, 27.000 geweren gevonden. Daarvan was maar liefst 90 procent geladen. Langzaam drong het tot de historici door: het rustig laden van je geweer was een perfect excuus om niet te schieten. Dat geeft een andere kijk op geweld: in een oorlog zijn de meeste soldaten even bang om te doden als om gedood te worden, de meeste mensen hebben een aangeboren innerlijke weerstand tegen agressie, en al helemaal tegen het vermoorden van een medemens.

Actiefilms, gewelddadige games en avondvullende politieseries op tv schetsen het beeld dat het makkelijk is om de trekker over te halen. Geweld lijkt de norm. En ja, in de oorlogen van de twintigste eeuw zijn tientallen miljoenen mensen omgekomen. Hoe dat komt? De meeste slachtoffers vielen niet door bajonetten en kogels, maar door bommen en granaten. Doden wordt makkelijker als de afstand groter wordt, want de mens heeft van nature een afkeer van geweld. Iemand in de ogen kijken en neerschieten is ‘onmenselijk’, zelfs een dier doden voor ons voedsel laten we aan ‘specialisten’ over. Soldaten die worden opgeleid om te doden, moeten hun afkeer van geweld overwinnen. Hun instructeurs schilderen de vijand daarom af als monsters en verkrachters om de psychologische afstand te vergroten.

De verrassende conclusie is dat de mens van nature een vreedzaam wezen is. En dat is ook logisch, als je het eenmaal doorhebt. Hoe zouden we anders met 7 miljard zielen op één aarde kunnen samenleven? Wie goed kijkt, ziet hoe zeldzaam geweld is. Hoe vaak ben jij door je buurman in elkaar geslagen? Zelfs Anne Frank schreef ‘Ondanks alles blijf ik geloven in het goede van de mens.’ Alleen onder uitzonderlijke omstandigheden en met hoogwaardige (sic!) technologieën zijn we bereid om elkaar op grote schaal af te maken. Helaas focussen de meeste media elke dag weer op de uitzonderingen, zodat het vertekende beeld van de homo violentia, de gewelddadige mens, diep in ons zit verankerd.

Wat heb je aan deze kennis in je dagelijks leven? Het nieuws niet volgen is een optie, maar dan mis je ook de ‘normale’(= geweldloze!) berichten. Je kan als tegenwicht wel zélf bijdragen aan vreedzaam samenleven, je waardering uiten als iemand je helpt, iets doen voor een ander. Hé, is het echt zo simpel? Just do it.

Bronnen: Rutger Bregman (De Correspondent), Samuel Marshall, oud-kolonel en historicus

Erik Slagt

Ermeloër Erik Slagt coacht mensen die ‘een beetje vastlopen’ in hun persoonlijke ontwikkeling. Motto: er is altijd meer ruimte dan je denkt.

Zie ook: www.espacio-coaching.nl

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen