Column: EdBok(t) over schokkend rapport ''niets gezien, niets gehoord, niets gedaan'

Het is 2 oktober 1951, kwart over acht ’s avonds als in een studio in Bussum de eerste televisie-uitzending van Nederland begint. Toenmalig staatssecretaris Cals - geen fan van het nieuwe medium - opent het programma met de woorden: "De televisie is een tiran die de geest kan doden." De eerste tv-toestellen van de jaren vijftig hadden een klein scherm met zwart-witbeeld en waren met 1.250 gulden erg duur. Er zijn in de beginperiode dan ook maar zo'n vijfhonderd Nederlanders die een tv in huis hebben. Het was toen ook heel gebruikelijk om tv te gaan kijken bij buren of kennissen die al een toestel hadden. Begin jaren zestig had Nederland nog maar één televisienet, de zendtijd verdeeld tussen zes bestaande omroepen. Commerciële televisie was toen nog verboden. Daar kwam met het REM-eiland, dat uitzond vanaf zee verandering in. In de eerste week stemden ruim 2 miljoen kijkers op TV Noordzee af. Duizenden kochten een speciale REM-antenne om te kunnen ontvangen of fabriceerden zelf een antenne uit een ijzeren kleerhanger. Een enquête in augustus 1964 wees uit dat 83% van de ondervraagden vond dat de overheid de REM-uitzendingen niet mocht verbieden. Tja mensen toen al had de overheid schijt aan burgers. De overheid zag kans de ‘Wet Installaties Continentaal Plat’, ook wel ‘anti-Rem’ wet genoemd door het parlement te loodsen en zo stond het eiland plots deels op Nederlands grondgebied en was het dus illegaal. De regering maakte 17 december 1964, middels een inval op het eiland een einde aan de uitzendingen!

Hoe onschuldig was de tv-wereld toen nog, althans dat neemt Ed Bok(t) aan met Swiebertje, De Fabeltjeskrant, Pipo de clown, Floris, de Stille Kracht en ‘Dagboek van een Herdershond’. Gisteren, donderdag 1 februari, kwam het lang verwachte rapport van Rijn uit over grensoverschrijdend gedrag bij de NPO op het Mediapark en dat geeft toch wel een heel andere kijk op de tv-wereld daar! Ed Bok(t) had een soort van haat-liefde verhouding met Matthijs van Nieuwkerk van DWDD, een geweldige vakman, een allesweter, vernieuwend die avond aan avond miljoenen kijkers trok, maar die ook vervelende trekjes had. Zijn tafelheer of dame die op zijn aangeven ‘door’ moesten roepen of het aan de borst drukken en het voorhoofd kussen van mensen die naast hem mochten staan waren stuitend. Het was een vakman met een ego, maar rechtvaardigt dat zijn tirannieke gedrag, nog los van de beschuldigingen over seks met medewerkers? Tja Ed Bok(t) vraagt zich af of Willem Duys en Ruis in hun streven naar perfectionisme in hun tijd ook een tiran zijn geweest op de werkvloer, of Ad Visser bij Top Pop yeah! En hoe zat dat bij mijn Pipo de clown. Die uitzendingen van ‘Pipo de Clown’ zouden niet meer door de Woke- keuring heen zou komen, zeker met het stereotype van de ‘stuntelige’ Indiaan Klukkluk. "Mij zijne van de ongelukkige", stamelde Pipo’s beste vriend Klukkluk die een weinig succesvolle boogschietact had in Pipo’s voorstellingen in zijn indianen kloffie, inclusief veer op het hoofd!

Ed Bok(t) heeft niet de indruk dat tv-persoonlijkheden van toen hun medewerkers naar de strot grepen of dat veldwachter Bromsnor huishoudster Saartje achter de coulissen ook tot ongewenste seksuele handelingen aan zou hebben gezet. In Hilversum gonst het nu van de geruchten: welke koppen gaan er rollen na het schokkend rapport. Eerlijk is eerlijk, je kijkt nu toch wel anders naar TV met de wetenschap dat het Mediapark een modderpoel is vol seks, machtsmisbruik en anonieme klachten over presentatoren en redacteuren. Niet alleen bij DWDD maar ook het NOS-sportprogramma, dat velen met het bord op schoot keken geeft een ander beeld van het Hilversumse Mediapark. Het rapport met de titel; 'niets gezien, niets gehoord, niets gedaan' zal gevolgen moeten hebben. O, natuurlijk komen er vast ook oude verhalen uit de kast, bijvoorbeeld over Mart Smeets, die met zijn gebreide wintertrui op het nachtkastje seks had met de toen 18-jarige medaillewinnaar Ria Visser tijdens de ‘olympische spelen’? Of heeft Pipo tegen zijn Mammaloe gezegd, wil jij mijn wortel zien? Ed Bok(t) denkt dat veel baasjes op het Mediapark zich de komende tijd wat minder zorgen zullen maken over de kijkcijfers, maar meer zorgen hebben of er iemand over hun wat te melden heeft.

Ed Bok(t)

Ed Bok is Ermeloer, EFC’58 fan, sociaal en betrokken.